Son birkaç günde Suriye muhalefeti ve bölgesel patronajda önemli gelişmeler oluyora benziyor. Büyük güçler Suriye'de çözüm için genel prensiplerde anlaşmaya başlayınca Suudi Arabistan Katar'dan muhaliflerle ilgilenme işini devralmışa benziyor.
Kaynaklarıma göre SUK'un 12 üyesi Suud otoriteleriyle Riyad'da koalisyonu ve krallıkla koordinasyonun yollarını görüşmek üzere biraraya geldiler. Aralarında Suriye Müslüman Kardeşleri'nin başkan yardımcısı Muhammed Faruk Tayfur'un da olduğu üyeler Mart ayında muhalefetin ara hükümetinin başkanı seçilen Ghassan Hitto'nun devre dışı bırakılmasını kabul ettiler. Geniş bir kesim tarafından seçilmesi MK(Müslüman Kardeşler) tarafından sağlandığı düşünülen Hitto'nun seçilmesi sebebiyle bazı önde gelen üyeler koalisyondaki üyeliklerine ara vermişti.
Koalisyon Suudi otoriteleriyle iki gün boyunca görüştü ve aralarındaki iletişimi iyileştirmenin yolları tartışıldı. Yaygın inanışın aksine Riyad Suriye muhalefetiyle, özellikle de krallığın da düşündüğü gibi MK'nın çoğunluğunu oluşturduğu politik bünyeyle yakın ilişki içinde değildi.
Üyeler ayrıca koalisyonun temsil kabiliyetinin üye sayısını artırmak yoluyla azınlıkları, özellikle de Kürt güçleri de içerecek şekilde artırılmasını da kabul ettiler. Riyad ayrıca muhalefet için politik ve maddi desteğini artırma sözü de verdi.
İki günlük görüşmeler birçok açıdan hatırı sayılır öneme sahip, ama ancak bu kadarını paylaşabiliyorum. Buluşma önceden neredeyse tamamen Türkiye ve Katar ile yakinen çalışan muhalefetin çalışma şeklinde bir değişimi de gösteriyor. Bu konuda ayrıca Londra'da yerleşik al Arab gazetesinde de İstanbul'daki kaynaklara dayanarak bunu doğrulayan önemli bir rapor da mevcut. Bu rapora göre Katar kendisi tarafından koalisyonun kuruluşu esnasında koalisyonu Katar'ın politikaları doğrultusunda yönlendirmesi için seçilen UK'un genel sekreteri Mustafa Al Sabbagh'a "Suriye dosyası artık Riyad'ın elinde olduğu için" artık Riyad'la çalışmasını söyledi. Raporun güvenilir olduğuna inanıyorum.
Haber sitesi Suriye muhalefetine yakın bir kaynağa dayanarak Katar'ın Al Sabbagh'a "ABD ve müttefiklerinden Suriye dosyasından çekilmesi için yoğun baskı olduğunu." söyledi. Al Jazeera İngilizce'de görev yapan bir gazeteci olan Basma Atassi'ye göre Türkiye'den özel uçakla gidip geri dönen üyeler daha sonrasında yeni bir lider seçip yeni bir hükümet ilan edebileceklerini duyurdu. Şunu hatırlatmak gerek ki Hitto gerçekte bir ara hükümet başbakanı değil daha sonra UK tarafından onaylanması beklenen bir adaydı.
Amerikan medyasında yakın zamanda hedefinde Katar olan ve Suriyeli muhaliflerin arasındaki aşırı gruplara yapılan finansal yardımı kesmek için ABD'nin başı çektiği uluslararası bir çaba olduğunu yayınladı. Washington Post'tan Karen DeYoung'a göre 22 Nisan'da Başkan Barack Obama'nın Katar'a muhaliflere gönderdiği silahların Nusret Cephesi yada diğer aşırı İslamcı grupların eline geçmeyeceğini garanti altına alması yönünde baskı uygulayabileceğini yazdı.
Bunun da ötesinde Suriye'nin Dostları Grubu Nisan ayında İstanbul'da yaptıkları son toplantılarında desteğin General Salim İdris tarafından komuta edilen ÖSO'ya kanalize edilmesine(orjinal yazıda fiil yok ben ekledim) karar vermişti.
Suudi Arabistan'ın Suriye muhalefeti ile ilgilenmede lider rolünü alması neden önemli? Suudiler muhalefet içinde aşırı İslamcı grupların baskın olmasına şiddetle karşı çıkıyor. Riyad muhalefet üyelerine Suriye'deki herhengi bir gelecek planında aşırıların herhangi bir rolünü kabul etmediğini açıkça belirtti. Riyad özellikle selefiler ayrı tutulmak kaydıyla M.K.'e ve cihadilere karşı. Bu Katar'ın geri duracağı manasına gelmiyor, ama liderlik rolü Suudiler tarafından alındı. Katar'ın rolünün önemli olduğu hususunda ittifak var, ama Doha aşırıları desteklemekten sakınmalı yada özel kişilerin yaptığı bağışların aşırıların eline geçmesini engellemesi gerekiyor.
Detaylara takılmadan söylersek bu Suriye konusunda söyleyecek sözü olan tüm anahtar devletlerin neredeyse tamamının odaklandığı ve Suriye muhalefetinin komplo retoriğine girmeden anlaması gereken nokta. Aşırıların zayıflatılması yönünde bir ittifak sağlandı ve destek, kamuoyu imajı medyada ve politik çevrelerde parlatılan General Salim İdris yoluyla kanalize edilecek. Buna ek olarak bir geçiş için Amerikalılar ve Ruslar arasında gevşek te olsa prensipte bir anlaşmaya varıldı, ama Beşşar Esed'i Suriye'nin geleceğinde görmek istemediğini söyleyen ABD ile aralarındaki ayrılık hala büyük.
Kaynak: http://www.hhassan.com/2013/05/saudi-arabia-takes-over-from-qatar-to.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder